ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΑ Β΄ – ΜΑΘΗΜΑ 19
Οι προϋποθέσεις και τα προσόντα για την επισκοπή
(συνέχεια)
Εισηγητής: Γιώργος Γούδας
Δεν είναι μόνο πιστοί άνθρωποι – άτομα που πρέπει να ορέγονται επισκοπή, αλλά είναι και η Εκκλησία που πρέπει να αναζητήσει τους ανθρώπους που “ορέγονται επισκοπή”. Σ’ αυτή τη διαδικασία, ας έχουμε υπόψη μας το εξής: Ενώ η απόφαση είναι του Θεού – του Αγίου Πνεύματος, η εκλογή είναι της Εκκλησίας. Και το ένα και το άλλο είναι εξίσου σημαντικά. Ο Θεός είναι που προικίζει και χαριτώνει ανθρώπους με δώρα πνευματικά και η Εκκλησία είναι που τους αναγνωρίζει και τους ξεχωρίζει.
ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΟΝΟΜΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΕΥΘΥΝΗ ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥΣ. Η κάθε τοπική εκκλησία οφείλει να βρει όλους και μόνο εκείνους που το Άγιο Πνεύμα θέλει να θέσει επισκόπους. Χρειάζεται πολλή προσευχή, νηστεία και διδασκαλία. Δεν χρειάζεται βιασύνη. Ο ΚΥΡΙΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΤΑΙ ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΕΜΑΣ, για εμάς που αποτελούμε την Εκκλησία Του. Αν φτάσουμε σε αδιέξοδο, δεν χρειάζεται πανικός. Εκείνος θα αναδείξει τους ανθρώπους Του, στο χρόνο Του. Είναι καλύτερο να καθυστερήσουμε, παρά να κάνουμε λάθος. Κάθε πιστός άντρας (έχοντας διδαχθεί και ακούσει για τις προϋποθέσεις) πρέπει να ρωτήσει τον εαυτό του: “Εκπληρώνω τις προϋποθέσεις για επισκοπή;” Η Εκκλησία επίσης οφείλει να ρωτήσει: “Ο τάδε και ο τάδε αν εκλεγούν, είναι τα κατάλληλα πρόσωπα; Αποτελούν επιλογές του Αγίου Πνεύματος;” Μία περίληψη των προϋποθέσεων πρέπει να είναι μόνιμα στη σκέψη των πιστών της τοπικής εκκλησίας.
Οι κύριοι τομείς είναι τουλάχιστον τρεις:
Α. ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΖΩΗ – Έχει καλή σχέση με την γυναίκα του και τα παιδιά του; Είναι ο γάμος του μοντέλο για τους νέους και παράδειγμα για τους μεγάλους να μιμηθούν; Είναι το σπίτι του φιλόξενο;
Β. ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΖΩΗ – Υπάρχει συνέπεια και πιστότητα – κατά κανόνα – σε όλες τις συναθροίσεις – εκδηλώσεις της εκκλησίας; Ο επίσκοπος – πρεσβύτερος δεν έχει δικαίωμα να λείψει!
- Ενδιαφέρεται παράλληλα για επισκέψεις σε αρρώστους, ηλικιωμένους; Είναι φιλικός προς το ποίμνιο; Εκπληρώνει ανάγκες του ποιμνίου;
- Χρησιμοποιεί τα χρήματά του (τουλάχιστον το δέκατο) στο έργο του Κυρίου, ιδιαίτερα στην τοπική εκκλησία;
- Χρησιμοποιεί τα χαρίσματά του; Εργάζεται με τα “τάλαντα” που έλαβε;
- Είναι σταθερός και αποφασιστικός στις αρχές της πίστης;
- Δέχεται διόρθωση, όταν κάνει λάθος;
- Μπορεί να διαφωνεί χωρίς να φιλονικεί και να σέβεται τη γνώμη του άλλου;
- ΤΟ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ! ΕΙΝΑΙ ΑΤΟΜΟ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ; Ζει για το ποίμνιο; Έχει την επιθυμία να βαστάζει τα βάρη τους και να μεσιτεύει για έναν αριθμό από αυτούς;
- Αγρυπνεί για τις ψυχές;
- Είναι απαλλαγμένος από καταλαλιά;
Γ. ΚΟΣΜΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ:
- Είναι ειλικρινής, τίμιος, ακέραιος στις σχέσεις του με προϊσταμένους, υφισταμένους;
- Πληρώνει τα χρέη του και τις όποιες υποχρεώσεις του προς την Πολιτεία;
- Έχει μαρτυρία καλή από μη πιστούς γενικά;
- Όλα αυτά σε γενικές γραμμές. (Κάθε άλλος λόγος, όπως συγγενικός δεσμός, κοινωνική θέση, συμπάθεια κ.α. δεν έχουν καμία θέση).
ΠΩΣ ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΟΝΤΑΙ – ΕΚΛΕΓΟΝΤΑΙ ΟΙ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΙ;
Υπάρχουν οι εξής γραμμές-κατευθύνσεις από τον Λόγο του Θεού:
- Η χειροτονία πρεσβυτέρων από τους Αποστόλους (Πράξεις 14:23 – Βαρνάβας). Η λέξη “χειροτονώ” σημαίνει: “Εκλέγω – ψηφίζω – διορίζω” (Β΄ Κορινθίους 8:19) “…χειροτονηθείς υπό των εκκλησιών”.
- Η χειροτονία πρεσβυτέρων από άμεσους συνεργάτες των Αποστόλων, όπως ο Τίτος (Τίτος 1:5). Στην πρώτη περίπτωση γίνεται χρήση του Αποστολικού προνομίου, που όμως δεν είχε συνέχεια και δεν έχει συνέχεια. Οι Απόστολοι έφευγαν μετά! (Τίτος 3:12).
3. Ένα γκρουπ πνευματικών πιστών διακρίνει την επιλογή του Αγίου Πνεύματος και την αναγνωρίζει (Πράξεις 13:1). Ενώ αυτή η αρχή δεν αφορά “πρεσβυτέρους” εδώ, αλλά “αποστόλους”, μπορεί να ισχύσει με υπέρ και κατά.
4. Όλη η Τοπική Εκκλησία αποφαίνεται – αποφασίζει (Α΄ Θεσσαλονικείς 5:12, Α΄ Κορινθίους 16:15-16). Το ρήμα “οίδα” σημαίνει: γνωρίζω – ξέρω – βλέπω – θεωρώ – παρουσιάζω – φέρω εις την επιφάνεια. Όμως τα χωρία αυτά δεν μας λένε με ποιο τρόπο – μέθοδο θα γνωρίζονται “οι προϊστάμενοι”. Ρητή, Γραφική οδηγία δεν υπάρχει.
Όσον αφορά τους διακόνους, έχουμε την περίπτωση στο 6ο κεφάλαιο των Πράξεων, όπου οι Απόστολοι έθεσαν τον αριθμό (7) και τους όρους και “το πλήθος των μαθητών” διάλεξε από αυτούς! Είναι γνωστό, πως έχει ασκηθεί αρνητική κριτική εδώ, λόγω της περίπτωσης του Φιλίππου και του Στεφάνου. Όμως δεν αποκλείεται προσωρινά να κάνεις κάτι άλλο! Ενώ όλοι συμφωνούμε ότι το Άγιο Πνεύμα θέτει επισκόπους, εν τούτοις, όλοι ΔΕΝ συμφωνούμε με τη μέθοδο! Υπάρχουν προβλήματα!
α) “Απόστολοι” δεν υπάρχουν! (αξιωματικά).
β) Η περίπτωση των “πνευματικών – δυνατών” (Γαλάτας 6:1, Ρωμαίους 15:1 – όχι απαραίτητα πρεσβύτεροι!)
Υπάρχουν όμως τα εξής δύο βασικά ερωτήματα:
Ποιοι είναι αυτοί οι “πνευματικά δυνατοί” αδελφοί και ποιος ή ποιοι θα αποφασίσουν ποιοι είναι; Αν ένα γκρουπ πνευματικών εκλέγει Πρεσβυτέρους, αυτό το γκρουπ ποιος το εκλέγει; Έτσι η Εκκλησία μας κατέληξε στη γενική λύση: Η ολομέλεια (κοινωνά μέλη) εκλέγει, που όμως και αυτή η λύση δεν είναι απαλλαγμένη από προβλήματα.
Τα κύρια αδύναμα σημεία είναι:
- Εκλογή χωρίς εκζήτηση του Αγίου Πνεύματος.
- Μέλη κοινωνά που κακώς έγιναν μέλη.
- Φθοροποιές “προεκλογικές” ζυμώσεις (σχηματισμοί… εντολές… “τι ψηφίζουμε;”)
Το πλεονέκτημα είναι, ότι εκλέγουν κοινωνά μέλη και όχι το σύνολο της Κυριακής πρωί! Το μειονέκτημα είναι, όταν τα κοινωνά μέλη είναι και παραμένουν ανώριμα ή κινούνται σαρκικά. (Να γιατί πρέπει να καθυστερεί η είσοδος – διαδικασία για νέα μέλη!) Ο Λόγος του Θεού αναφέρει πως “Όσοι άγονται υπό του Πνεύματος του Θεού, αυτοί είναι υιοί του Θεού!” Τι γίνεται όμως, όταν υπάρχουν κοινωνά μέλη που δεν άγονται; Το ίδιο φυσικά ισχύει και αν εκλέγουν οι λίγοι. Πάντοτε και στις δύο περιπτώσεις απαιτείται πνευματική υγεία. Με πνευματικά – ώριμα κοινωνά μέλη μπορούμε να έχουμε εκλογή – ανάδειξη πρεσβυτέρων – επισκόπων πνευματικών.
